متاورس کلمه ای است که در چند ماه اخیر احتمالا در مورد آن زیاد شنیده اید. گفته میشود که متاورس (metaverse)، تکامل اجتنابناپذیر اینترنت است! با این حال، دقیقاً متاورس چیست و به چه چیزی تبدیل خواهد شد؟ متاورس metaverse دنیایی است شبیه به دنیای واقعی که در آن میتوانید اکثر کارهای دنیای واقعی مانند ملاقات با دوستان خود را انجام دهید؛ اما چطور؟! برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این دنیای خارقالعاده و هیجانانگیز و نحوه حضور در آن، در این مقاله از گلدیس با ما همراه باشید.
متاورس چیست؟
یک واقعیت مجازی را تصور کنید که در آن میلیاردها نفر میتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، مطالب جدیدی یاد بگیرند و خرید کنند، در حالی که روی کاناپه خود در خانه در دنیای واقعی دراز کشیدهاند.
در این دنیا، صفحههای کامپیوتری که ما برای دسترسی به وب جهانی استفاده میکنیم، به یک دنیای مجازی ملموس و سه بعدی تبدیل شدهاند که بزرگتر و بهتر از زندگی واقعی است. در این دنیای مجازی، ما میتوانیم آواتار مورد علاقه خود را انتخاب کنیم که یک بازنمایی دیجیتالی از خودمان بوده و میتوانیم بدون هیچ محدودیتی به کشورهای دیگر سفر کرده و با دوستان خود ملاقات کنیم.
یک دنیای مجازی همه جانبه، پایدار و سه بعدی که در آن افراد میتوانند زندگی خود را به شیوهای بگذرانند که در دنیای واقعی دور از دسترس میباشد، چیزی است که بسیاری در صنعت کامپیوتر از آن به عنوان متاورس (Metaverse) یاد میکنند.
مدیران کسبوکار باید در مورد این ایده در حال ظهور و تبلیغاتی که پتانسیل آن را دارد که به طرز چشمگیری نحوه زندگی مردم را تغییر دهد، چه تصمیمی بگیرند؟ مزایا و معایب این دنیای دیجیتال چیست؟ نحوه سرمایه گذاری در آن، تاریخچه آن، چرایی اهمیت متاورس و تأثیرات آن بر آینده شغلی مردم چیست؟ در ادامه این مطلب ما را همراهی کنید تا به تمام این سؤالات پاسخ دهیم و شما را بیشتر با دنیای متاورس آشنا کنیم.
دلیل اهمیت متاورس چیست؟
وقتی فیسبوک در اکتبر ۲۰۲۱ نام شرکت خود را به متا (Meta) تغییر داد و اعلام کرد که قصد دارد در آن سال، حداقل ۱۰ میلیارد دلار در این ایده سرمایهگذاری کند، «Metaverse» سر زبانها افتاد. همراه با متا، دیگر شرکتهای بزرگ فناوری از جمله گوگل، مایکروسافت، انویدیا و کوالکام، میلیاردها دلار در این ایده سرمایهگذاری کردند. بر اساس پیشبینیهای خوشبینانهای که شرکت مشاوره مدیریت مککینزی انجام داده، اقتصاد متاورس ممکن است تا سال ۲۰۳۰ به ۵ تریلیون دلار برسد. پیشبینی میشود که تجارت الکترونیک، هسته اصلی دنیای دیجیتال باشد و بازی، سرگرمی، آموزش و بازاریابی هم به بخشهای مهمی تبدیل شوند.
اکنون شرکتها از متاورس برای توصیف طیف وسیعی از محیطهای آنلاین بهبودیافته استفاده می کنند. این محیطها از رختکن مجازی و اتاقهای عمل مجازی گرفته تا مکانهای کار مجازی نوپایی مانند مایکروسافت Mesh یا Meta’s Horizon Workrooms و بازیهای ویدئویی آنلاین مانند Fortnite را شامل میشوند.
شور و شوق بسیار زیاد برای این دنیای مجازی و تردید در مورد چگونگی اجرای آن منجر به بروز برخی انتقادات شده است. ناظران صنعت این سؤال را مطرح کردهاند که آیا متاورس در نهایت با تجربیات دیجیتالی که امروز داریم، تفاوت قابل توجهی خواهد داشت یا خیر یا اگر چنین است، آیا عموم مردم مشتاق خواهند بود که هر روز ساعتهای زیادی را با یک هدست در فضای مجازی بگذرانند یا خیر؟!
با این حال، آیندهپژوهان معتقدند که اگرچه این دنیای مجازی هنوز در مراحل ابتدایی خود است و موانع فنی مهمی برای اجرای بیعیبونقص آن وجود دارد؛ اما در نهایت محقق خواهد شد و تأثیر بسیاری بر زندگی انسان خواهد داشت.
نحوه عملکرد Metaverse
واقعیت مجازی و واقعیت افزوده دو فناوری هستند که تصور میشود برای ایجاد و توسعه متاورس بسیار اهمیت دارند:
- یک محیط سه بعدی شبیهسازیشده به نام واقعیت مجازی به کاربران این امکان را میدهد که با یک محیط مجازی به گونهای تعامل داشته باشند که واقعیت را همانطوری شبیهسازی میکند که توسط حواس ما تجربه میشود. امروزه اکثر افراد با استفاده از هدست واقعیت مجازی به این دنیای شبیهسازیشده دسترسی پیدا میکنند. تعامل واقعیتر با محیط مجازی با استفاده از ابزارهای لمسی که شامل دستکش، جلیقه و حتی لباسها است، امکانپذیر میشود.
- غوطهوری واقعیت افزوده در مقایسه با VR، کمتر است. از نوعی لنز برای اعمال پوششهای دیجیتال در دنیای واقعی استفاده میکند. کاربران همچنان میتوانند با دنیای واقعی تعامل داشته باشند. یکی از کاربردهای اولیه AR، بازی Pokémon Go است. محصولات واقعیت افزوده شناختهشده شامل Google Glass و نمایشگرهای هدآپ برای شیشههای جلو اتومبیل هستند.
- اتصال به اینترنت سریع، مرورگر یا دستگاه تلفن همراه اکنون برای دسترسی به بسیاری از تجربیات متاورس مانند پلتفرمهای بازی Roblox، Decentraland و Minecraft مورد نیاز است.
فناوریهای metaverse
طبق تحقیقات Forrester، فناوریهای Metaverse «فعالکنندههای محیطهای توسعه سه بعدی» هستند.
طبق منابع آگاه، ۷ فناوری زیر، بیشترین تأثیر را در رشد Metaverse در ۱۰ سال آینده خواهند داشت:
- هوش مصنوعی
- اینترنت اشیا
- واقعیت گسترده
- رابطهای مغز و کامپیوتر
- مدلسازی و بازسازی سه بعدی
- محاسبات فضایی و لبه
- بلاک چین
چه چیزی متاورس را از اینترنت متمایز میکند؟
اینترنت شبکهای است که از میلیاردها کامپیوتر، میلیونها سرور و سایر دستگاههای الکترونیکی تشکیل شده است. کاربران اینترنت میتوانند با وبسایتها تعامل داشته باشند، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، از آن کسب درآمد کنند و بهصورت آنلاین به خریدوفروش محصولات و خدمات بپردازند.
Metaverse هیچ رقابتی با اینترنت ندارد و در عوض روی اینترنت ساخته میشود. مردم اینترنت را «مرور» میکنند؛ اما میتوانند تا حدی در متاورس «زندگی» کنند. خدمات متعددی که راه را برای توسعه Metaverse هموار میکنند، در نتیجه گسترش اینترنت پدید آمدهاند.
بن باجارین، مدیرعامل و تحلیلگر Creative Strategies، ادعا کرد که بازیهای ویدیویی همه جانبه مانند Roblox، Minecraft و حتی Zoom پیشبینی میکنند که متاورس چه چیزی را ارائه خواهد کرد.
کاربردهای متاورس چیست؟
بازیهای واقعیت مجازی
یکی از کاربردهای متاورس در بازیها است. کمپانیهای بزرگی در سالهای اخیر سعی در توسعه بازیهای خود بر اساس واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بودهاند. نمونههایی از بازیهای واقعیت مجازی کمپانیهای بزرگ عبارتاند از: CALL OF DUTY، RESIDENT EVIL، MICROSOFT FLIGHT SIMULATOR.
ناگفته نماند که این روزها، کمپانیها به ترکیب واقعیت مجازی و واقعیت افزوده میپردازند و مفهومی به نام واقعیت ترکیبی را ایجاد میکنند که یکی از اشکال مختلف metaverse است. با بازیهای واقعیت ترکیبی مانند BEAT SABER، AUDICA و DEAD & BURIED میتوانید درک بهتری از متا ورس به دست آورید.
در این بازیها میتوانید آواتار خود را طراحی کنید. در طراحی آواتار خود میتوانید از NFT استفاده کنید که ساخت شخصیت را بسیار جذابتر میکند. در این دنیای مجازی، شما میتوانید هر شخصیتی که میخواهید، داشته باشید.
کاربردهای سازمانی دنیای مجازی
کسبوکارها در حال آزمایش برنامههای متاورس هستند و برنامههای مجازی را که برای تسهیل کار از راه دور در طول همهگیری ویروس کرونا معرفی کردهاند، گسترش میدهند. آموزش در محل کار یکی از اولین فناوریهای متاورس است که مورد استفاده قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اخبار TechTarget، استر آجائو، برخی از بیمارستانها در حال حاضر از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده جهت آموزش به کارکنان برای انجام عملیات معمول پزشکی استفاده میکنند. Medivis، یک سیستم جراحی AR که جراحان را قادر میسازد تا به سرعت با سیستم تصویربرداری دیجیتال بیمارستان همگام شوند، دستگاهی است که به تازگی تأییدیه FDA را دریافت کرده است.
مثال دیگری که در خصوص کاربردهای سازمانی متاورس می توان نام برد، استفاده از آن در آموزش زبان انگلیسی است که مجموعه گلدیس به عنوان اولین مجموعه در ایران اقدام به پایه ریزی آن کرده است. برای اطلاعات بیشتر می توانید به صفحه دوره متاورس انگلیسی مراجعه کنید.
کاربرد پزشکی
افرادی که مراجعه حضوری به مطب پزشک برایشان آزاردهنده و دشوار است، میتوانند از متاورس کمک بگیرند. با این دنیای مجازی، شما میتوانید در هر زمانی با پزشک خود ملاقات داشته باشید.
از طرفی دیگر، دانشجویان پزشکی میتوانند در دنیای مجازی با اساتید خود ارتباط برقرار کرده و در کلاسهای خود شرکت کنند. همچنین پزشکان میتوانند در دنیای مجازی، روند جراحی را به بیماران خود نشان دهند تا فرد بیمار بهطور کامل با فرآیند جراحی پیشروی خود آشنا شود.
کاربرد گردشگری
همه ما سفر و گردش را دوست داریم؛ اما همیشه نمیتوانیم به مسافرت برویم. دنیای مجازی میتواند به ما کمک کند تا در حالی که روی کاناپه خود دراز کشیدهایم، به تمام نقاط دنیا سفر کنیم. با متاورس میتوانیم در هر زمانی از شبانه روز به هر نقطهای از دنیا سفر کنیم.
NFTها در متاورس
انتظار میرود NFTها یا همان توکنهای غیرقابل تعویض، تأثیر قابلتوجهی بر قابلیت استفاده و پذیرش متاورس داشته باشند. NFT بر اساس فناوری بلاک چین ارزهای دیجیتال، نوعی دارایی دیجیتال ایمن هستند. یک NFT میتواند چیزی غیر از پول باشد، مانند یک اثر هنری، یک آهنگ یا دارایی دیجیتال. یک سند دیجیتال یا اثبات مالکیت که ممکن است در Metaverse خریداری یا فروخته شود، توسط NFT به مالک ارائه میشود.
Group metaverse که خود را اولین بنگاه املاک مجازی در جهان معرفی میکند، بهعنوان واسطهای برای اجاره و خرید زمین یا ملک در دنیای مجازی متاورس، از جمله Decentraland، Sandbox، Somnium و Upland عمل مینماید.
در حالی که متاورس فرصتهایی را برای مشاغل جدید جهت فروش اقلام دیجیتال فراهم کرده است، مشاغل سنتی نیز در این دنیای مجازی حضور پیدا کردهاند. بهعنوان مثال، نایک اخیراً RTFKT را خریداری کرد: شرکتی که از NFTها، احراز هویت بلاک چین و واقعیت افزوده برای ایجاد کفشهای کتانی مجازی منحصربهفرد و مصنوعات دیجیتالی استفاده میکند. شرکت RTFKT در وبسایت خود ادعا کرد که در Metaverse متولد شده است.
علاوه بر این، نایک و Roblox در Nikeland با یکدیگر شریک شدند: یک محیط مجازی که در آن طرفداران نایک میتوانند بازی کنند، با یکدیگر تعامل داشته باشند و به آواتارهای خود لباس بپوشانند.
به گفته نیک دونارسکی، یکی از بنیانگذاران Ore System، یک جامعه آنلاین متشکل از گیمرها، تولیدکنندگان محتوا و توسعهدهندگان بازی، «NFTها و بلاک چین پایه و اساس مالکیت دیجیتال را تشکیل میدهند». NFTها وسیلهای برای مالکیت هویت واقعی فرد برای انتقال به متاورس خواهند بود.
چه شرکتهایی از متاورس پشتیبانی میکنند؟
هریک از این سه ارائهدهنده نرمافزار معروف، چشمانداز منحصربهفردی برای Metaverse دارند:
متا
مارک زاکربرگ، مدیرعامل شرکت Meta در اطلاعیه خود در اکتبر ۲۰۲۱ در مورد تغییر نام تجاری اظهار داشت:
از این به بعد، ما اول از همه متاورس خواهیم بود، نه فیسبوک
این یک تغییر قابل توجه است، زیرا به این معنی است که کاربران برای استفاده از خدمات متاورس نیازی به حساب کاربری فیسبوک نخواهند داشت. متا در حال حاضر میلیونها هدست متا کوئست (هدست واقعیت مجازی) را برای پیمایش در متاورس فروخته است.
در اطلاعیه متا، زاکربرگ اظهار داشت که این تجارت امیدوار است توسعه فناوریهای کلیدی مورد نیاز برای «جان بخشیدن به دنیای متا» از جمله پلتفرمهای اجتماعی و ابزارهای خلاق را تسریع بخشد. پس از اعلام تغییر نام تجاری در نیمه دوم سال ۲۰۲۱، متا Horizon Worlds را منتشر کرد: یک محیط VR که کاربران میتوانند بهعنوان یک آواتار در آن حضور داشته باشند و همچنین شامل ابزارهایی برای توسعهدهندگان برای ایجاد دنیای مجازی جدید است. سرمایهگذاران تصور میکنند که سرمایهگذاری قابل توجه متا در Metaverse یک قمار بزرگ است، زیرا سرمایهگذاری در اقتصاد ناپایدار منجر به کاهش درآمد و اخراج کارکنان شرکت خواهد شد.
Epic Games
Epic Games (سازنده بازی تیراندازی آنلاین محبوب Fortnite و نرمافزار Unreal Engine برای توسعه دهندگان بازی) پس از سرمایهگذاری ۱ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۱، قصد دارد ادعایی در متاورس داشته باشد.
بر خلاف متا، Epic Games بهدنبال ایجاد جامعهای است که در آن کاربران بتوانند با شرکتها و یکدیگر بدون فید خبری پر از تبلیغات، تعامل داشته باشند.
مایکروسافت
Microsoft Teams، جایگزین غول نرمافزاری Zoom برای جلسات آنلاین، در حال ورود به متاورس است. کاربران سرویس جدید میتوانند در تجربیات هولوگرافی مشترک در طول جلسات مجازی از مکانهای فیزیکی مختلف بپیوندند. این پلتفرم شامل تعدادی ابزار مبتنی بر هوش مصنوعی برای آواتارها، مدیریت جلسه، رندر فضایی، همگامسازی کاربر و هولوپورتشن (یک فناوری ضبط سه بعدی که کاربران را قادر میسازد تا مدلهای سه بعدی با کیفیت بالا از افراد را در زمان واقعی بازسازی کنند) میشود. این غول نرمافزاری، در کنفرانس Ignite اکتبر ۲۰۲۲ خود، فناوری را معرفی کرد که به کاربران امکان میدهد در طول جلسات Teams، آواتارها را در پیشنمایش خصوصی بسازند و به جای ویدیوی زنده از آنها استفاده کنند.
مایکروسافت در حال همکاری با شرکت خدمات حرفهای Accenture برای توسعه فضاهای فراگیر است که از Mesh پشتیبانی میکنند. هر سال، Accenture بیش از ۱۰۰.۰۰۰ نفر را استخدام میکند و از مایکروسافت Mesh برای کمک به کارکنان جدید استفاده میکند. کارکنان جدید در Teams گرد هم میآیند تا دستورالعملهایی را درباره نحوه ایجاد یک آواتار دیجیتال و دسترسی به One Accenture Park (یک فضای مجازی مشترک که بخشی از فرآیند ورود است) دریافت کنند. این فضای مجازی پارکمانند شامل یک اتاق کنفرانس مرکزی، یک اتاق جلسات مجازی و مونوریلهای دیجیتالی است که کارکنان جدید برای سفر به نمایشگاههای مختلف از آنها استفاده میکنند.
چه زمانی یک metaverse کامل وجود خواهد داشت؟
اگرچه مفهوم مشارکت در یک محیط آنلاین مجازی سالهاست که وجود داشته است؛ اما به نظر میرسد که متاورس واقعی که در آن تعاملات دنیای واقعی امکانپذیر باشد، هیچ شباهتی به این مفهوم مشارکت در محیط آنلاین ندارد. بهعنوان مثال، بیل گیتس، بنیانگذار مایکروسافت، در پست وبلاگ خود در سال ۲۰۲۱ اشاره کرد که اکثر افراد عینک واقعیت مجازی و دستکش ضبط حرکت ندارند تا بیان دقیق، زبان بدن و کیفیت صدایشان را نشان دهد.
به گفته گیتس، اکثر جلسات مجازی در دنیای تجارت، طی دو تا سه سال آینده از جعبههای مربعی دوبعدی به metaverse تبدیل خواهند شد.
آینده متاورس
یادآوری این نکته مهم است که این دنیای مجازی، هنوز مجموعهای از احتمالات فرضی است. ناشناختههای زیادی در مورد این دنیای دیجیتال وجود دارد. دقیقاً مشخص نیست که متاورس چگونه ظاهر میشود، چه کسی آن را اداره میکند، چه چیزی را شامل میشود و چه میزان تأثیری بر زندگی روزمره ما خواهد داشت. برخی افراد فکر میکنند متاورس با ارائه تجربیاتی که نمیتوانستیم در دنیای فیزیکی داشته باشیم، زندگی ما را بهبود میبخشد. برخی دیگر، آن را تنها بسط تجربیات دیجیتالی میدانند که اکنون داریم، نه یک تغییر اساسی و شاید حتی بدتر: بزرگکننده آسیبهای فعلی رسانههای اجتماعی، از جمله کمپینهای اطلاعات نادرست، رفتار اعتیادآور و تمایل به خشونت.
در مطالعهای که در سال ۲۰۲۲ با همکاری مرکز Imagining the Internet دانشگاه Elon انجام شد، از ۶۲۴ مبتکر فناوری، رهبران تجاری و فعالان در مورد تأثیر متاورس خواسته شد تا تأثیر بالقوه این دنیای مجازی را تا سال ۲۰۴۰ ارزیابی کنند. واکنشها متفاوت بود. به گفته ۵۴ درصد از این متخصصان، متاورس برای حداقل نیم میلیارد نفر در سراسر جهان یک بخش کاملاً کاربردی از زندگی روزمره خواهد بود. ۴۶ درصد نیز با این نظریه مخالف بودند.
مشابه این، نظرسنجی اخیر Accenture از ۴۶۰۰ متخصص کسبوکار و فناوری نشان داد که در حالی که ۷۱٪ مدیران معتقدند که متاورس تأثیر مثبتی بر سازمان آنها خواهد داشت؛ اما تنها ۴۲٪ معتقدند که این یک پیشرفت یا تحول است.
تأثیر metaverse بر آینده مشاغل
به گفته کارشناسان استخدام که با روزنامهنگار فناوری لاتون مصاحبه کردهاند، پیادهسازی موفقیتآمیز فضاهای اداری به چیزی بیش از پیوند فضاهای اداری و پروتکلهای موجود در فضاهای مجازی نیاز دارد. در واقع، مطالعه اولیه نشان میدهد که حتی شبیهسازی دفاتر واقعی در فضای مجازی سه بعدی میتواند مانع بهرهوری شود.
به گفته اندرو هاکن، یکی از بنیانگذاران و مدیرعامل شرکت Mesmerise (فروشنده فناوری واقعیت مجازی)، متاورس فرصتی برای «کوچک کردن جهان» ارائه میدهد. به گفته کارشناسانی که لاتون با آنها صحبت کرده است، فناوریهای متاورس، پتانسیل تقویت روابط دوستانه از راه دور، تقویت کار تیمی، تسریع آموزش، کاهش نیاز به فضای اداری و بهطور کلی، لذتبخشتر کردن کار را دارند.
نحوه تأثیر metaverse بر آینده مشاغل به شرح زیر است:
- بهبود همکاری و کار تیمی: برای مثال، به گفته دیانا بهعنوان جایگزینی برای تختههای سفید، یادداشتهای چسبدار و نمایشگرهای بزرگ که اصلیترین ایدههای حضوری هستند، تیمها میتوانند برای الهام گرفتن، خود را به موزه لوور منتقل کنند. از نظر تئوری، یک بازتولید دوقلوی دیجیتال از یک ساختمان ممکن است به معماران اجازه دهد تا در زمان واقعی با مشتریان بر روی طرحبندی کار کرده و مسائل و فرصتها را قبل از شروع ساختوساز شناسایی کنند.
- تسهیل یادگیری سریعتر: بازیها و شبیهسازیهای تعاملی میتوانند یادگیری را تسریع کرده و نتایج را بهبود ببخشند. بهعنوان مثال، کارمندان میتوانند یاد بگیرند که چگونه با تجهیزات کار کنند یا خدمات و محصولات شرکت را به یک مشتری باارزش بفروشند.
- ارزیابی عملیات: مدیران میتوانند بازدید از یک کارخانه، مرکز توزیع، یا محل ساختوساز در آن سوی کره زمین، دستدادن با کارگران و انجام بازرسیها را خیلی راحت و سریع انجام دهند.
جمع بندی
اینکه متاورس دقیقاً در آینده به چه شکل خواهد بود، هنوز کاملاً روشن نشده است. باید منتظر بمانیم تا متوجه شویم! تنها زمان میتواند بگوید که سازندگان این دنیای مجازی، چه هدفی در سر دارند. اگر علاقهمند به یادگیری بیشتر در مورد این دنیای مجازی هستید، میتوانید در دوره متاورس گلدیس شرکت کنید و دانش زبان انگلیسی خود را در محیطی جدید افزایش دهید. مؤسسه زبان گلدیس با طراحی دورههای زبان متاورس برای اولین بار در ایران، به ارائه خدمات آموزش metaverse با بهروزترین امکانات میپردازد.